Wie kent hem niet? 'De Mond van de Waarheid' te Rome... Wie zijn hand in de open mond van dit stenen masker stopt en daarbij liegt, verliest zijn vingers. Dat zegt althans de legende. Voor Rindert Kromhout dé ideale aanleiding om hierover een boek te schrijven. Dat doet hij met kennis van zaken, want Kromhout heeft een tijdje in Rome gewoond (zie ook zijn bekroonde non-fictie boek Italië, Querido, 2004). Het verscheen oorspronkelijk reeds in 1990, en is een van de populairste boeken van deze auteur geworden. Voor de 18e druk werd het boek herzien en uitgebreid. De uitbreiding heeft voornamelijk betrekking op het nawoord. Hierin beantwoordt Kromhout vragen van kinderen over het verhaal. Het leuke is dat ze op deze manier verschillende dingen te weten komen over 'De Mond', maar ook over de crypte van de 'Santa Maria della Concezione', waar de beenderen te bezichtigen zijn van 4000 dode monniken.

Fictie wordt dus vermengd met non-fictie, wat het verhaal een wat mysterieus tintje geeft. Als lezer weet je namelijk nooit helemaal zeker wat er nu echt of verzonnen is.

Het verhaal zelf gaat over prinses Anna Barberini. Zij is geen levend meisje, maar een geraamte dat aan het plafond van de crypte hangt. In haar ene hand draagt ze een zeis en in haar andere een weegschaal. Slechts wanneer ze erin slaagt de zesde grot van de crypte te vullen met botten, zal ze de loodzware zeis en weegschaal in haar handen kunnen lossen. Samen met haar drie broers gaat Anna 's nachts op pad om botten te vinden. Maar geen enkel bot is goed genoeg, totdat... Anna zich op een dag verstopt achter het masker van 'De Mond van de Waarheid'. Hier passeren geregeld leugenaars die hun vingers in de mond steken. Voor Anna is dit dé kans om aan de perfecte botjes te komen.

Op het eerste zicht lijkt dit een wat gruwelijk verhaal. Kromhouts humor zorgt er echter voor dat het luchtig blijft. De zinnen zijn makkelijk neergeschreven en erg kort. Hierdoor leest het verhaal zeer vlot en heb je het gevoel dat het in sneltreinvaart aan je voorbij gaat. Je blijft ook geboeid, omdat Kromhout door verschillende herhalingen de spanning mooi weet op te bouwen. In het nawoord zijn trouwens enkele foto's opgenomen van het geraamte Anna, drie kleine geraamtes (haar broers?) en de geraamtes van monniken.

Zeker het vermelden waard zijn de talrijke, nieuwe illustraties die Annemarie van Haeringen maakte voor deze heruitgave. Met ietwat ruwe, harde pentekeningen weet zij de sfeer van het verhaal perfect te illustreren. Tesamen met het nawoord, zorgen deze illustraties voor een waardige heruitgave van deze Kromhout-klassieker.

[Kristof Sas] Verberg tekst

Een oude Romeinse legende rondom het beeld 'De mond van de waarheid' ligt aan dit verhaal ten grondslag. Een prinses en haar drie broertjes moeten een grafgrot vullen met botten. Na wat experimenten blijkt het de bedoeling de grot met kinderbotten vol te maken. Hiervoor gebruiken ze de 'mond van de waarheid': van liegende kinderen worden de vingers afgehakt en naar de grot gebracht. Dit wat bizarre verhaal (maar dat zijn legendes wel meer) heeft elementen van zowel 'Bot en Botje' (J. Ahlberg) als van 'Karel en de kindermoordenaar' (Dolf Verroen) in zich. De beschrijvingen zijn soms wat gewelddadig. De tekst bestaat uit korte zinnen die steeds op een nieuwe regel beginnen en bijna uitsluitend één- en tweelettergrepige woorden bevatten. Het kader om de tekst, de ruime interlinie en de wisselende regellengte zorgen voor een rustige bladspiegel. De vele zwart-witte waterverfillustraties aangevuld met (spetters) inkt zullen een lezerspubliek dat houdt van griezelen zeker boeien. Het stenen masker 'de mond van de waarheid' staat ook nu nog op zijn plek in Rome. De auteur heeft voor deze herdruk de meest gestelde vragen over het verhaal en de antwoorden daarop achter in het boek onder elkaar gezet. Ook heel geschikt voor iets oudere, moeilijk lezende kinderen. Vanaf ca. 8 jaar. Verberg tekst

In de portiek van de kerk ‘Santa Maria in Cosmedin’ te Rome staat een metershoog stenen masker. Het stelt een enorm rond gezicht voor met daarin een wijd open mond. Bij die mond hoort een oude Romeinse legende die bezoekers waarschuwt. Stop nooit je hand in de mond terwijl je een leugen vertelt. Doe je dat toch dan worden je vingers afgehakt. De mond aan de ingang van de kerk en de grotten onder de kerk waarin botten van vierduizend monniken werden verzameld, inspireerden Rindert Kromhout bij het schrijven van zijn verhaal. Daarin moet het geraamte van prinses Anna op zoek naar botten om de lege grot te vullen. Alleen op die manier kan ze bevrijd worden van de zware zeis en weegschaal die aan haar handen geketend zijn. Alleen op die manier kan ze aan de belofte die ze ooit deed om voor haar drie broertjes te zorgen voldoen. Samen met haar drie broertjes, die lang geleden bij haar begraven werden, gaat ze op zoek naar botten. Ze vinden botten van dieren, ze verzamelen oude botten van lang overleden familieleden. Maar telkens weer sturen de vierduizend monnikengeraamten haar terug. Kinderbotten heeft ze nodig. Na één van haar nachtelijke tochten verstopt ze zich ’s ochtends ten einde raad achter het stenen masker. En op dat moment groeit het idee om de vingers van liegende kinderen af te hakken en op die manier haar lege grot te vullen.

Achteraan in het boek heeft de auteur de meest gestelde vragen beantwoord. Daarmee voedt hij niet alleen de fantasie van jonge lezers. Hij geeft meteen ook een stukje cultuur mee want de mond, de grotten en de legende bestaan nog steeds.

Deze twintigste herziene en uitgebreide druk blijft een aantrekkelijk verhaal bieden. De korte zinnen bevatten weinig moeilijke of lange woorden. Ze zijn doordacht geschikt op een blad waar ook veel witruimte werd voorzien. De vlotte vertelstijl en de rustgevende bladspiegel zorgen er voor dat lezers snel in het verhaal verdiept kunnen raken. De zwart-witte waterverf- en potloodtekeningen geven het verhaal iets griezeligs en dat zal ook oudere lezers aanspreken.

Verberg tekst

In Rome vind je aan de ingang van een kerk een groot stenen masker dat zijn mond wijd open heeft. Als je je hand in die mond steekt en je vertelt ondertussen een leugen dan worden je vingers afgebeten. Hoe dit komt, wordt verteld in dit boekje. De auteur brengt de geraamten die zich in de grotten onder de kerk bevinden in verband met de mond van de waarheid. Het geraamte van prinses Anna kan maar bevrijd worden van de zeis en weegschaal die ze steeds moet dragen als ze ervoor zorgt dat er in de ene lege grot ook botten komen. Alleen op die manier kan ze voldoen aan de belofte die ze deed aan haar moeder om goed voor haar jongere broertjes te zorgen. Het prinsesje probeert op alle mogelijke manieren aan botten te geraken, maar volgens de 4000 monnikengeraamten in de grotten voldoen de botten nooit. Anna doolt nachten rond en door vermoeidheid en wanhoop merkt ze pas te laat op dat het al ochtend is. Snel verstopt ze zich achter het grote stenen masker. De auteur vertrekt vanuit bestaande feiten: de mond van de waarheid en de grotten onder de kerk met de geraamten kan je in Rome bezoeken. Vanuit zijn fantasie bouwt hij een verklaring voor de oorsprong van de legende over de mond van de waarheid. Het verhaal wordt subtiel opgebouwd en ondanks het feit dat het over geraamten gaat, is het niet echt griezelig. Het prinsesje en haar broertjes lijken levende wezens omdat ze kunnen praten en handelen zoals levenden. Als lezer ga je echt mee op hun zoektocht. Het verhaal is vlot geschreven, de zinnen zijn niet te lang en het woordgebruik is eenvoudig. De zwart-witpotloodtekeningen sluiten heel mooi aan bij het verhaal. Ook de kadrering van de tekst op elke bladzijde past heel goed bij de sfeer van het verhaal.
Verberg tekst