Het meisje in de trein is het verhaal van drie jonge vrouwen die elk een stuk van hun leven vertellen. Maar het draait vooral rond Rachel. Elke dag spoort ze van een buitenwijk naar Londen. Van haar huis naar haar werk, zou je zeggen. Maar Rachel doet alsof. Ze is ontslagen wegens dronkenschap, ze is weg van haar man Tom en woont op een kamer bij een vriendin.

Rachel is ongelukkig, niet erg mooi, twijfelt permanent aan zichzelf en bouwt een eigen fantasieleven op. De trein staat elke dag stil bij een rood stoplicht. Als Rachel door het raam kijkt, ziet ze niet alleen haar eigen huis, maar ook kijkt ze binnen in het leven van een koppel dat in een ander huis woont. Ze fantaseert dat de twee heel gelukkig zijn en geeft ze een naam: Jess en Jason. Ze blijken later in werkelijkheid Megan en Scott te heten. Megan wordt de tweede vrouw die haar verhaal vertelt. Dat van een wilde jeugd, drugs, van een verloren ziel en een ongelukkig leven.

De derde vertelster is Anna. Ze leeft nu samen met Tom, de man met wie Rachel getrouwd was. Anna kan niet verdragen dat Rachel haar en haar man permanent stalkt, op onmogelijke momenten stomdronken telefoneert. Meestal herinnert Rachel zich dat niet meer.

Het verhaal maakt een belangrijke plotwending als Rachel vanuit haar treinraam iets vreemds ziet in de tuin van Megan en Scott. Ze gaat met haar verhaal naar de politie. Maar wie gelooft nu een vrouw die veel drinkt en een weinig betrouwbaar geheugen blijkt te hebben? Iemand die de wereld ziet door de grenzen van een treinraam.

Vanwaar het grote succes van Paula Hawkins' eerste thriller? Problemen met de verraderlijke kronkelwegen van het falende geheugen lijken het goed te doen in recente misdaadromans. Denk aan S.J. Watsons Voor ik ga slapen, waarin een vrouw zich niet meer herinnert wat meer dan 24 uur geleden gebeurd is. Of denk aan Gone Girl ('Donker hart') van Gillian Flynn, waarin de protagonisten ook onbetrouwbare vertellers zijn.

Suspense

Hawkins' debuut is misschien wat minder aangrijpend dan Voor ik ga slapen en het speelt minder in op sociale problemen dan Donker hart. Ze is wel heel handig in het creëren van suspense, vooral in het tweede deel van haar thriller. Hawkins heeft een perfect gevoel voor structuur en gooit onderwerpen als kinderwens, overspel en jaloezie niet weg. Wel verwerkt ze die in een goed geplot verhaal, meteen een moderne vorm van een whodunit. Ze vermijdt de flauwe chicklit-aanpak en blijft mijlenver van de gladde politieroman.

Het meisje in de trein is een overtuigende en pakkende zwarte psychologische thriller met grote bezorgdheid voor de soms weinig aantrekkelijke personages.

FRED BRAECKMAN ■

Verberg tekst

De wereldwijd verkochte exemplaren van Het meisje in de trein van Paula Hawkins wegen samen meer dan 1.100 treinstellen. De Engelstalige lezers zouden in 23.000 metrostellen passen. Het boek is vertaald in 44 talen, tot het Mongools toe. Dat en andere faits divers over het fenomenale succes van het boek krijg ik van de breedlachende dame van de uitgeverij mooi op een blaadje wanneer ik in Londen Paula Hawkins ontmoet. Een laatste keer wil ze nog over het boek praten en dan is het genoeg geweest. Ze wil zich minstens voor een paar maanden terugtrekken om aan haar tweede boek te werken, opnieuw een psychologische thriller. Ze beseft dat het veel moeilijker zal worden dan toen ze Het meisje in de trein schreef. De verwachtingen zijn hooggespannen.

Toen Hawkins' roman in januari verscheen, klom ze meteen naar de eerste plaats van de bestsellerlijsten. De recensies waren meestal lovend. Het boek werd vergeleken met Gone girl van Gillian Flynn en Voor ik ga slapen van S.J. Watson, twee haast even succesvolle psychologische thrillers waarin een getroebleerde vrouw haar verhaal vertelt.

Het meisje in de trein is niet het debuut van Paula Hawkins (42). Ze werkte als financieel journaliste en schreef onder het pseudoniem Amy Silver chicklitromans op bestelling, maar tot een doorbraak kwam het nooit.Het meisje in de trein is haar echte debuut, zegt ze, het eerste boek dat ze wilde schrijven en dat onder haar naam verscheen. Hawkins geeft grootmoedig toe dat er een sluwe mediacampagne achter de publicatie zat. Nog voor het boek verscheen, werd er een buzz gecreëerd op de Buchmesse in Frankfurt, de grootste professionele boekenbeurs ter wereld. Ook hielp dat ­DreamWorks, de filmmaatschappij van Steven Spielberg, de rechten meteen kocht. De verfilming zal er zeker komen en Hawkins mag onthullen dat er gesproken wordt met Emily Blunt, die Rachel zou spelen.

Alcohol

Rachel dus, de eenzame alcoholiste die elke dag de trein neemt en liegt tegen haar vriendin dat ze gaat werken terwijl ze net ontslagen is. En elke dag stopt de trein even voor het huis van een koppel dat zij dan even kan observeren en waarover zij allerlei fantasieën heeft. Het verhaal begint echt wanneer de vrouw van het koppel verdwijnt. Het boek is spannend, eenvoudig maar heel effectief geschreven en maakt gebruik van een onbetrouwbare verteller. Door haar drankprobleem heeft Rachel black-outs en weet ze niet altijd wat er wel en niet is gebeurd.

'Toen ik haar stem had gevonden, wist ik dat ik goed zat. Het moeilijkste was om haar geloofwaardig te maken en over zichzelf te laten vertellen, zodat de lezer toch empathie voor haar voelt. De grootste kracht van het boek is dat Rachel vaak dezelfde domme fouten maakt als wij allemaal. Bovendien voelt ze zich een buitenstaander. Ze is eenzaam, legt moeilijk contact, krijgt een paar tegenslagen in haar leven te verwerken en is gefrustreerd omdat ze denkt dat iedereen een leuker en spannender leven leidt dan zij. Ergens laat ik Rachel zeggen dat ze deel wil uitmaken van een verhaal. Dat verhaal creëert ze vooral in haar hoofd terwijl ze soms niet meer weet wat echt is en wat niet.'

Waarom gaf u Rachel een drankprobleem mee?

'Ik wilde vooral iemand portretteren die af en toe niet meer weet wat ze gedaan heeft. Het interessante is dat het schuldgevoel dat je eventueel zou kunnen ontwikkelen, helemaal verdraaid wordt, net doordat het lijkt dat je er zelf niet verantwoordelijk voor was, alsof je op dat moment iemand anders was. Rachel voelt zich schuldig over dingen die ze niet heeft gedaan en niet schuldig over dingen die ze wel heeft gedaan. Ze is voor mij vooral een vrouw die een goed mens zou kunnen zijn als ze haar leven weer in handen zou kunnen nemen. Haar drama is dat ze op dit moment in haar leven niet de moed heeft om tegen haar tegenslagen te vechten. Ik hou wel van haar, maar ik hoop vooral dat ze erin zal slagen om haar leven weer op de rails te krijgen - sorry voor de flauwe grap.'

Maar autobiografisch is het boek niet?

'Vraagt u nu of ik een drankprobleem heb? Dat heb ik niet. Ik ken wel het gevoel van eenzaamheid dat Rachel ook kent. Ik was zeventien toen ik vanuit mijn geboorteland Zimbabwe naar Londen kwam. Ik wilde hier studeren. Ik heb mij vaak een heel eenzaam meisje in een te grote stad gevoeld. Het besef een buitenstaander te zijn heb ik heel lang gehad. Dat zit zeker in dit verhaal.'

U hebt een boek geschreven dat een absolute bestseller werd. U werd het meisje dat op één dag meer exemplaren van haar roman verkocht dan Dan Brown.

'Ik kan alleen zeggen dat dit boek het juiste boek op het juiste moment was. In de misdaadliteratuur is het vandaag aan de onbetrouwbare verteller, zoals dat heet. Bovendien heeft mijn uitgever heel goed haar werk gedaan. Dit soort succes komt niet uit de lucht gevallen.'

'Ik heb eerst wel mislukkingen gekend. De boeken die ik voordien heb geschreven wil ik niet verketteren, maar dat waren veeleer opdrachten dan dat ik de noodzaak voelde om die verhalen te vertellen. Toen het succes uitbleef, besefte ik dat ik iets anders moest proberen. Ik wilde een donker verhaal schrijven over een vrouw met een mislukt leven die langzaam paranoïde wordt. Uiteindelijk gaat mijn boek over mislukte relaties en huwelijken. Maakt niet iedereen die in een langdurige relatie zit van die momenten mee waarbij je naar je partner kijkt en denkt: ik stop ermee? Vaak komt het dan weer goed om dan later toch weer fout te gaan. Tot het zo fout gaat dat het niet meer vol te houden is. De tragedie ligt vooral in het feit dat beide partners zelden tot hetzelfde besluit komen. Eén wordt altijd harder gekwetst. Die pijn kan rare dingen met mensen doen. Dat vond ik boeiend om te onderzoeken.'

Er is vaak over uw roman gezegd dat, als Hitchcock nog geleefd zou hebben, hij ze meteen had willen verfilmen.

'Ik hou van zijn films en ik zie de link wel. Hitchcock hield ook van verhalen waarin mensen niet weten of wat ze zien of meemaken echt is.'

U werkt aan een nieuwe roman. Is dat, na het succes, een moeilijk proces?

'Absoluut. Ik verlang nu al terug naar de vrijheid en de rust die ik had toen haast niemand wist dat ik aan het schrijven was. Ik kan niet verbergen dat de druk groot is. Wanneer de opvolger uiteindelijk in de winkels ligt, zal ik heel zenuwachtig zijn. Maar ik moet niet zeuren. Wat ik nu meemaak, is wonderbaarlijk. Ik heb een verhaal bedacht dat miljoenen mensen blijkbaar met plezier lezen. Knijp mij eens want dit is toch echt?'

Een laatste vraag: hebt u iets met treinen?

'Eigenlijk niet, behalve dat ik ontelbare uren op de trein verloren heb. Alhoewel, verloren? Toen ik het boek schreef, bedacht ik dat die momenten op de trein voor bijna iedereen toch vaak rustpunten zijn. Je zit daar maar wat te zitten, je leest misschien iets, maar kijkt nog veel vaker uit het raam. Dan mijmer je. Je overdenkt. En dan komen de verhalen.'

PAULA HAWKINS

Het meisje in de trein.

Bruna, 360 blz., 19,95 euro.

John Vervoort ■

Verberg tekst

Rachel is na haar scheiding depressief en aan de drank. Ze woont op kamers bij een vriendin in Ashbury. Ze heeft geen werk, maar de treinreis van Ashbury naar Londen vindt ze prettig dus forenst ze iedere dag heen en weer. Iedere dag stopt de trein voor een rood sein bij een rijtje leuke huizen in een Londense buitenwijk en vanuit de trein volgt Rachel in een van die huizen het leven van wat ze een droomechtpaar noemt, een knap, romantisch stel. Ze heeft er hele fantasieën bij. Een paar huizen verwijderd van haar droomechtpaar woont haar ex-man met zijn nieuwe vrouw Anna. Geleidelijk aan, heen en weer springend in de tijd, ontrolt deze verrassende thriller zich in drie verhaallijnen: die van Rachel, die van Megan, de vrouw van Rachels droomechtpaar, en die van Anna, de nieuwe vrouw van Rachels ex. Rachel zakt steeds verder af in de drank en verloedering en op een dag verdwijnt Megan spoorloos. En Rachel heeft een keer iets merkwaardigs gezien bij haar droomechtpaar... Dit thrillerdebuut is zeer spannend en goed geschreven, de suspense wordt mooi geleidelijk opgebouwd, de plot is origineel, het einde verrassend, maar geen van de personages wekt veel sympathie op. Kreeg enthousiaste recensies in de Engelstalige pers. Verberg tekst